Prematüre bebeklerin yaşadıkları sıkıntılara dikkat çekmek, toplumda bu konuda bilinç düzeyinin artmasını sağlamak amacıyla dünya genelinde her yıl 17 Kasım "Dünya Prematüre Günü" olarak kutlanıyor.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünden edinilen bilgilere göre, normal gebeliğin süresi ortalama 40 haftayken, 37 haftadan önce doğan bebekler "prematüre" olarak kabul ediliyor.
Doğum ne kadar erken olursa bebeğin sağlığıyla ilgili riskler de o kadar artıyor. 28 hafta altında doğan çok küçük prematüre bebekler en yüksek riskli grubu oluştururken, 28-31 hafta arası orta dereceli riskte, 32-26 hafta arasında doğanlar ise en düşük riskte kabul ediliyor.
Dünya genelinde yılda 15 milyon bebek prematüre doğuyor
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ülkelerin prematüre doğum oranlarının yüzde 5-18 arasında değiştiğini ifade ediyor. DSÖ verilerine göre, dünya genelinde yılda 15 milyon bebek prematüre olarak doğarken, 1 milyonun üzerinde bebek bu nedenle 1 yaşını tamamlayamadan hayatını kaybediyor.
Prematüre doğum oranları Türkiye'de de dünyadakine benzer bir seyir izliyor. 2021'de doğan 1 milyon 79 bin 842 bebeğin yüzde 12'si prematüre olarak dünyaya geldi. Bu bebeklerin yüzde 88,5'i 32-36 haftalıkken, yüzde 11,5'i de 32 haftanın altında hayata merhaba diyor.
En önemli nedeni yüksek riskli gebelikler
Özellikle organ ve doku sistemleri yeterince gelişmeden dünyaya gelen prematüre bebekler, normal sürelerinde doğmuş olan bebeklere göre, öğrenme ve davranış bozuklukları, serebral palsi, algısal eksiklik, enfeksiyonlar ve kronik hastalıklar açısından daha yüksek risklere maruz kalıyor.
Prematüre doğumların önemli bir bölümü yüksek riskli gebeliklerden kaynaklanıyor. Ayrıca küçük yaşta gebelik, sık aralıklı doğum, yetersiz beslenme ve yetersiz gebelik bakımı, çoğul gebelikler gibi nedenler de prematüre bebek doğurma riskini artırıyor.
Çoğul gebeliklerde de genellikle bebek sayısı arttıkça gebelik süresi kısalıyor. İkiz bebeklerde 35 haftalık doğum oranı normalden 2 kat, 33 haftalık doğum oranı 3 kat, 29 haftalık doğum oranı ise 4 kat daha fazla. Türkiye'de çoğul gebelikler yüzde 2,3 oranında görülüyor.
