Dünya tarım tarihinde bir ilk yaşandı. Bir devlet kuruluşu olan Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürlüğü, açıkladığı 16,5- 17 TL taban fiyatla üreticiden aldığı kabuklu fındığı 24 TL’ye satışa çıkardı. Bu durum bir tartışma yarattı ve kurumun kar payı dağıtmasını veya üreticiye destek olmasını da gündeme getirdi ama TMO kamu iktisadi teşekkülü oldukları için kanun gereği bunun mümkün olmadığını açıkladı. Ancak bugüne kadar hiçbir KİT’in, TMO gibi ticaret yapmadığı da biliniyor.
KAR PAYI İÇİN YASAL DÜZENLEME MÜMKÜN
Açıklamayla birlikte yasal düzenleme yapılması için gözler Giresun Milletvekillerinin girişimlerine çevrildi. Konunun Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da aktarılması ve böylece bir yönetmelikle engelin ortadan kaldırılabileği ifade ediliyor. Bunun gerçekleşmesi halinde TMO’ya fındık veren üreticiye yapılacak ek ödemelerle fındık bölgesindeki illerin Pandemi sürecinde çöken ekonomisinin canlanacağı belirtiliyor.
TMO: KAMU İKTİSADİ TEŞEBÜSLERİ KAR PAYI DAĞITAMAZ
TMO'dan yapılan yazılı açıklamada, fındık politikalarına yönelik “vatana ihanet”, “emek hırsızlığı” gibi ithamlara değinilerek "TMO fındık alım fiyatlarını üretici maliyeti, ekonomik göstergeler, üretim miktarı, bir önceki yıl alım fiyatları, üretimin sürdürülmesini sağlayacak kar marjı gibi çok sayıda faktörü dikkate alarak belirlemektedir. Açıkladığımız fiyatlar, piyasa fiyatlarının belirli bir düzeyin altına düşmesini önlemek için belirlenmiş referans fiyatlardır” ifadelerine yer verildi. Açıklanan fiyatlarla serbest piyasadaki fiyatların yükseldiğin, Karadenizli üreticilerimizin en az 1,5 milyar TL ilave gelir elde etmesinin sağlandığını belirten TMO, “üreticiye zarar verdiğimiz iddiaları asla doğru değildir” dedi ve depolardaki fındığın satış fiyatlarının da iç ve dış piyasalardaki gelişmeler takip edilerek ülke menfatleri doğrultusunda belirlendiğini vurguladı.
Açıklamada, Kar payı dağıtılması çağrılarıyla ilgili olarak da şu görüşlere yer verildi: “TMO, kooperatif, birlik veya üretici örgütü değil, iktisadi devlet teşekkülüdür. Kuruluşumuz kendine ait sermayesiyle alım, satış, ithalat ve ihracat faaliyetleri yürüterek üretici ve tüketici arasında denge sağlayan, piyasaları düzenleyen bir iktisadi devlet teşekkülüdür. Kamu iktisadi teşekküllerinin kanun gereği kar payı ödeme veya zarar ettiğinde zararı üreticiden tahsil etmeleri söz konusu değildir. TMO, bugüne kadar olduğu gibi önümüzdeki süreçte de iç ve dış piyasaları yakından takip edecek, çiftçimiz ve ülke ekonomimiz yararına her türlü önlemi alacaktır"